Είπαμε,δεν θα μου λείψει το χωριό φέτος το Πάσχα.
Και είπαμε οτι δεν θα με πιάσει νόστος (ορισμός ψυχαναγκασμού).
Αλλά ετούτη τη ΜεγαλοΠαρασκευή που τελειώνει,
δεν μπορώ να μην τη στολίσω με θύμηση...
Χάραμα ακόμα της Μεγάλης Παρασκευής,
ξεκινούσαμε με την υπόλοιπη γειτονιά, να πάμε στα ξωκλήσια .
Στον Άγιο Λια,στον Άη Γιώργη τον πάνω,στονΆη Γιώργη τον κάτω στην Αγιά Μαρίνα στον Στένακα,στην Παναγιούδα τη Στσιάρα,στην Παναγιούδα τη θτσιά μας,στον Ταξιάρχη για να καταλήξουμε πάντα στον Άγιο Βασίλη.
Ο στόχος ήταν ο περιττός αριθμός ξωκλησιών
και το άναμα των καντηλιών τους.
Όσο πιο νωρίς φτάναμε τόσο περισσότερες πιθανότητες ν ανάψουμε πρώτοι τα καντήλια είχαμε.
Όχι πως είχε ουσία, αλλά εκείνος ο συναγωνισμός για το ποιά γειτονιά θα έφτανε πρώτη, ήταν ο μόνος λόγος που μας σήκωνε αχάραγα απ τα κρεβάτια μας.
Ήταν και κείνες οι Ανατολές που χαζεύαμε καρσί πάνω απ την Τουρκία...
Και έπειτα γυρνούσαμε σπίτι.
Για ένα καφέ στα βιαστικά λίγο πριν τον Άγιο Βασίλη.
Λίγο πριν το στόλισμα του επιτάφιου.
Το στόλισμα του επιτάφιου είναι καθαρά γυναικεία υπόθεση.
Οι μεγαλύτερες ορμηνεύουν,οι μικρότερες στολίζουν και τα μικρά γυρνάνε στο χωριό να μαζέψουν λουλούδια που λείπουν, ή φτιάχνουν γιρλάντες από βιολέτες περνώντας τα λουλούδια με βελόνη και κλωστή.
Όλοι ετοιμάζονται για την πομπή του επιταφίου περίπου στις τέσσερις.
Η πομπή διασχίζει όλο το χωριό, περνάει από σοκάκια και στενά,περνάει από μαχαλάδες ασπρισμένους και καθαρούς και συναντά γυναίκες μαυροφορούσες να θυμιατίζουν και να ραίνουν με ροδόνερο και λουλούδια.
Και καταλήγει στον Ταξιάρχη.
και όλη η πομπή ασπάζεται,γονατίζει και περνάει από κάτω.
Τα εγκώμια δεν ψάλλονται αμέσως όμως.Ο κόσμος φεύγει για τα σπίτια του.
Τα εγκώμια στο χωριό ψάλλονται αργά τη νύχτα.
Περίπου στις δώδεκα περνάει απ όλο το χωριό άνθρωπος με κουτσκούδα (ξύλο κοντό) βαράει τις πόρτες για να ξυπνήσει τον κόσμο ,και να θυμίσει πως ήρθε η ώρα για τα εγκώμια.
Κατά τη μια ξεκινάν οι ψαλμοί.
Η νύχτα της Μεγάλης Παρασκευής είναι μια απ τις δυό πιο όμορφες νυχτιές του χωριού.
Έχει μάζεμα της νεολαίας στο καφενείο έξω απ την εκκλησιά με γέλιο και παρέα κάτω απ τα πεύκα,έχει τον πιο μαύρο ουρανό,τα πιο πολλά αστέρια και στη μέση το κατάφωτο καμπαναριό του ναού.
Μέχρι να πέσει το σύνθημα πως ξεκινάν τα εγκώμια.
Εκεί μπαίνουν όλοι μέσα.Οι γυναίκες δεξιά απ τον επιτάφιο,οι άντρες αριστερά και αρχίζουν οι ψαλμοί.
Απλές φωνές καθημερινές συνθέτουν μια πολύ δεμένη μελωδία.
Στο "ω γλυκύ μου έαρ" το μικρόφωνο δίνόταν παλιότερα στη Θειά-Ρηνούλα.
Με την απίστευτη φωνή.Από τη πρώτη νότα της μέχρι την τελευταία κράταγα πάντα την ανάσα μην τυχόν και χάσω εκείνη τη μελωδία...
Τώρα το ω γλυκύ μου έαρ παραδόθηκε στις νεότερες γενιές...
Και στο άκουσμα του ,καταλαβαίνεις αυτόματα πως κοντεύουν να τελειώσουν τα εγκώμια.Εκεί κατά τις τρείς.
Μετά την περιφορά του επιτάφιου γύρω απ το ναό και το ξεστόλισμα του.
Για τους βαθιά θρησκευόμενους, θα συνεχίσει η λειτουργία με την μικρή Ανάσταση που κανονικά σε άλλα μέρη γίνεται πρωί Μεγάλου Σαββάτου.
Αλλά το πλήθος του κόσμου ξεχύνεται στους δρόμους μετά το ξεστόλισμα.
Δίνοντας ραντεβού πάλι στον Ταξιάρχη την επόμενη νυχτιά για το Χριστός Ανέστη.Για να ανάψει ο ουρανός από βεγγαλικά,πυροτεχνήματα,δυναμίτες και μπουρλότα.
Ζωσμένοι κατεβαίνουν οι μικρότεροι,ντυμένοι πυροτεχνήματα.
Και "ανασταίνουν" δυό φορές.
Τη μια όταν βγαίνει ο παπάς απ το ναό στην αυλή λίγο πριν αναστήσει και την δεύτερη όταν μετά βιας ακουστεί το Χριστός Ανέστη.
Τότε κοκκινιζει ο ουρανός και ταρακουνιέται ο ναός.
Είναι απίστευτη η αίσθηση της μη ακοής και της προσπάθειας για ανταλλαγή ευχών υπό τον ήχο των μπουμπουνητών...
(Αχ Ανάσταση στο χωριό...)(προχωρώ)
Το Πάσχα στο χωριό δεν έχει σούβλισμα αρνιού.
Έχει αρνί γιουβέτσι να ψήνεται στον φούρνο του χωριού όλη τη νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου .
Την Κυριακή το μεσημεράκι είναι έτοιμο για φάγωμα.
Και στο δρόμο απ το φούρνο μέχρι τα σπίτια μοσχοβολάν οι γειτονιές αρνί στο φούρνο γεμισμένο με συκωτάκια,κιμά,σταφίδες,ρύζι και μπαχαρικά...
Τ ο Πάσχα στο χωριό έχει Δευτερανάσταση απόγευμα Κυριακής.
Και τσάρκα στον Ταξιάρχη,μαζί με ανταμώματα και ευχές,
μαζί με καφέδες και πειράγματα.
Το Πάσχα στο χωριό έχει άλλη μυρωδιά.
Το Πάσχα σε όλα τα χωριά είναι αλλιώτικο.
Το λέω πάλι,για τρίτη φορά στη ζωή μου σήμερα,
μετά την πομπή του επιταφίου κάπου αλλού.
Δεν είναι το θέμα τα έθιμα, ή ο διαφορετικός τρόπος τήρησης τους στον κάθε τόπο.
Η ουσία είναι οι άνθρωποι και η επιστροφή στην πατρίδα...
Στο ζωντάνεμα των μνημών των παιδικών μας χρόνων.
Καλή Ανάσταση.!
