Mahna Mahna....
Το καινούριο κόλλημα του μικρού...
Έλλη Πασπαλά, Η ρίζα του Ιεσσαί
Η ρίζα του Ιεσσαί
Έτσι όπως κάνεις έτσι όπως πας,
το δρόμο χάνεις και παραπατάς
μη μου ζορίζεσαι
πάει βαθιά η ρίζα του Ιεσσαί...
Το ευχαριστώ που σου χρωστώ
είναι βαθύ, βαθύτερο απ' τον έρωτα
κι όμως αυτό το ευχαριστώ
δεν έχω βρει τα λόγια να στο πω!
Να μην τρομάζεις, μη σταματάς
μπρος να κοιτάζεις και να μ' αγαπάς
Μην απελπίζεσαι
είναι βαθιά η ρίζα του Ιεσσαί...
Να μην τρομάζεις να μ' αγαπάς
μπρος να κοιτάζεις να μην απελπίζεσαι
κι όταν δειλιάζεις και δε τολμάς
να μ' αγκαλιάζεις και να προχωράς!
Το ευχαριστώ που σου χρωστώ
είναι βαθύ, βαθύτερο απ' τον έρωτα
το σ' αγαπώ αυτό...
Ακόμα ψάχνω τρόπο να στο πω!
Το ευχαριστώ που σου χρωστώ
είναι βαθύ, βαθύτερο απ' τον έρωτα
κι όμως αυτό το ευχαριστώ
Δεν έχω βρει τον τρόπο να στο πω!
Χωρίς λέξεις..στον Αυγερινό μου...Βαθειά
Με τον Θέμο Κορνάρο στον Μανταμάδο το 1964 μαζί με τους άλλους τότε ΕΔΑίτες
Σε άλλο σημείωμά του μεταξύ άλλων αναφέρει και για την ίδρυση του Ε.Α.Μ. στο χωριό, τα εξής:
«….το Ε.Α.Μ. στο Μανταμάδο οργανώθηκε αρχές του 1942. Στις αρχικές τριάδες ήταν, εκτός από τους παλιούς κομμουνιστές, Δημήτριο Καραθεωδώρου, Ιγνάτιο Χατζηδημητρίου, Νίκο Σαμαρά, Παναγιώτη Μπίνιο, Παρασκευά Κούκο, Στεφανο Παπαγιάννη, Δημητρό Βέη, Νίκο Χριστόλη, Στέφανο Παπαδέλλη ή Ταλιάνη, Στέλιο Θεολόγου, Νικόλα Αψόκαρδο, Χαράλαμπο Χριστοδούλου, Δημητρό Κομίλη και οι Αχιλλέας Τζωάννος, Διογένης Καποσούζης, Σταύρος Ζερβός, Βασίλης Δεμερτζής, Παναγής Σπανέλλης, Μιχάλης Τσουκαλάς, Στρατής Τζάννος, Γιώργος Ηλίας ή Μηνάς
Στο δεύτερο γύρο οργανώθηκαν οι Στράτος Σοφοκλή Τζωάννος, Στράτος Βαρβαράς, Αποστόλης Γροσομανίδης, Αθανάσιος Βακιρτζής και το 1943 άρχισε να πλαταίνει και το 1944 πήρε μαζικό χαρακτήρα….»
Στις αναμνήσεις του ο σύντροφος Αποστόλης μεταξύ των άλλων γράφει και τα παρακάτω.
«…Εγώ μέχρι πριν την απελευθέρωση ήμουν στο γραφείο της Ε.Π.Ο.Ν. οπότε έφυγα γιατί ανέλαβα την οργάνωση της Ε.Τ.Α – Επιμελητεία του Αντάρτη - των γύρω χωριών.
Την ίδια εποχή είχε οργανώσει και ο Ευριπίδης Γαλάνης την Ε.Α. – Εθνική Αλληλεγγύη.
Στη διαφώτιση της Κ.Ο.Β. του Κ.Κ.Ε. πέρασα μετά την απελευθέρωση…»
Μετά την κατοχή συνεχίζει την οργανωμένη δράση του και όταν οι δυνάμεις της αντίδρασης επεβλήθησαν με τη βοήθεια των Άγγλων και η τρομοκρατία, το κυνηγητό των αγωνιστών με τους ξυλοδαρμούς, τις εξορίες, τις φυλακίσεις, τις στημένες δίκες ήταν καθημερινά φαινόμενα, οι κυνηγημένοι αναγκάστηκαν να βγουν στο βουνό, την μεγάλη Παρασκευή του 1947, πήραν τα βουνά περισσότεροι από 30 Μανταμαδιώτες και εντάχθηκαν στο Δ.Σ Λέσβου…
Στις 21-1-1947 συλλαμβάνεται μαζί με τους Νίκο Αποστολέλλη, Δημήτριο Κουβδή, Δημήτριο Βέη, Στέφανο Παπαδέλλη και Γιώργο Αρβανιτέλλη και στις πρώτες μέρες του Φλεβάρη 1947 προσάγεται σε δίκη. Η «Ελεύθερη Λέσβος» στις 4-2-1947 για τη δίκη αυτή μεταξύ των άλλων γράφει «….Τελευταία εκδικάστηκε η υπόθεση του Μανδαμάδου. Όπως είναι γνωστό πριν από λίγες μέρες στις 21 Ιανουαρίου στο Μανδαμάδο, πιάστηκαν από χωροφύλακες μέσα στα γραφεία του ΑΚΕ (Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας) 7 άτομα, στα οποία αποδόθηκε αμέσως η κατηγορία για παράνομη συγκέντρωση.
…. Η υπόθεση τούτη είχε εισαχθεί και άλλη φορά αλλά αναβλήθηκε, γιατί έλειπε ο ουσιωδέστερος μάρτυρας κατηγορίας ο χωροφύλαξ Ιωσήφ Ρουγκέρης που έπιασε τους κατηγορούμενους και τους απέδωσε την κατηγορία της παράνομης συγκέντρωσης .
Ο χωροφύλακας αυτός κατά την χτεσινή του κατάθεση είπε ότι μπαίνοντας στα γραφεία του ΑΚΕ όπου ήταν οι κατηγορούμενοι άκουσε τη λέξη «μια Δημοκρατία».
Σε ερώτηση του κ. Προέδρου πως έβγαλε το συμπέρασμα πως οι κατηγορούμενοι έκαναν παράνομη συγκέντρωση αφού είναι γνωστό ότι είναι ελευθέρα η λειτουργία των κομμάτων, ο μάρτυς είπε:
Εμείς στο Μανταμάδο επιτρέπουμε στα γραφεία του ΑΚΕ να είναι μέχρι 3 άτομα και στο γραφείο του Κομμουνιστικού κόμματος κανένα (!)
Πρόεδρος. – Στ’ άλλα κόμματα απαγορεύεται;
Μάρτυς. – Όχι, μονάχα στο ΚΚΕ.
Ο στρατοδίκης κ. Πλυχρονόπουλος ρώτησε τον μάρτυρα αν υπάρχει καμμιά διαταγή που να απαγορεύει στα μέλη των κομμάτων να πηγαίνουν στα γραφεία τους.
Μάρτυς. – Δεν ξέρω. Πάντως εμείς στο Μανδαμάδο αυτό εφαρμόζουμε!
Πρόεδρος. – Έδωσαν καμιά αφορμή ποτέ οι κατηγορούμενοι;
Μάρτυς . – Όχι αλλά εμείς τους παρακολουθούμε πάντα.
Ο στρατοδίκης Δ. Μοσχουλέας ρωτά τον κατηγορούμενο Γροσομανίδη: Γιατί ανακατεύεσαι σε τέτοιες δουλειές, στα πολιτικά δηλαδή και δεν βλέπεις τις σπουδές σου.
Κατηγορούμενος: – Αυτή είναι δική μου δουλειά και αφορά μόνο εμένα. Δεν πρόκειται να δώσω λογαριασμό σε κανένα αν θα σπουδάσω ή όχι.
Η υπεράσπιση ύστερα απ’ τη κατάθεση αυτή του μάρτυρα κατηγορίας παραιτήθηκε από την εξέταση των μαρτύρων υπεράσπισης….»
Όλοι οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν, αλλά φαίνεται όμως ανάγλυφα το κλίμα της τρομοκρατίας που επικρατούσε.
Ο Αποστόλης συνελήφθηκε πολλές φορές, βασανίσθηκε απάνθρωπα, οδηγήθηκε σε στημένες δίκες μαζί με άλλους συναγωνιστές του. Ακόμη θυμούνται οι μεγαλύτεροι για τα βασανιστήρια που υπέστη, όπως και πολλοί άλλοι, στην «Αγια Ζαχαριά» στο «συνήθη» τόπο βασανιστηρίων μέσα στο Τσαμλίκι μεταξύ Μανταμάδου και Κάπης.
Οδηγήθηκε πολλές φορές σιδηροδέσμιος στη Μυτιλήνη και πολλές φορές παραπέμφθηκε σε δίκη, μια από αυτές ήταν στις 2-10-1949 που συνελήφθηκε μαζί με άλλους 23 Μανταμαδιώτες μαζί με 7 Καπιώτες και Κλειώτες, και μετά από δύο (2) μήνες στα κρατητήρια του Β’ τμήματος Χωροφυλακής Μυτιλήνης κρίθηκε υπόδικος και μεταφέρθηκε στις φυλακές Μυτιλήνης. Η δίκη στο έκτακτο Στρατοδικείο έγινε στις 16-8-1950, δικάστηκε σε 6 χρόνια φυλακή με πενταετή αναστολή για παράβαση του Α.Ν. 509/47, δεν απολύθηκε, αλλά μεταφέρθηκε στις φυλακές Χίου στις 19-10-1950 για να δικαστεί για παράβαση του Γ/1946 Ψηφίσματος, και στη δίκη που έγινε στις 19-12-1950 αθωώθηκε, όπως και όλοι οι συγκατηγορούμενοί του κα απολύθηκε στις 23-12-1950.
Βοήθησε το Δημοκρατικό Στρατό (Δ.Σ.) αφού ήταν άμεσος κρίκος ανταρτών και πολιτικής οργάνωσης του χωριού, σύνδεσμος για την αποστολή φαρμάκων και τροφίμων στις ένοπλες δυνάμεις του Δ.Σ. Η περιοχή της Σαρακίνας, όπου είχαν τα πρόβατά τους, ήταν το αποκούμπι κάθε κατατρεγμένου μαχητή και μαζί με τα αδέλφια του βοήθησαν με όλες τους τις δυνάμεις τον αγώνα.
Μετά συνέχισε τη δράση του μέσα από τις γραμμές της Ε.Δ.Α. και πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Γαλακτοκομικού Συνεταιρισμού Μανταμάδου, αποτέλεσε βασικό στέλεχος του συνεταιριστικού και αγροτικού κινήματος, ήταν από τους βασικούς συντελεστές στην ίδρυση του Αγροτικού Συλλόγου και της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων μετά τη μεταπολίτευση του 1974, της οποίας και αποτέλεσε γενικός γραμματέας.
Ήταν πολυγραφότατος και μέσα στα πλαίσια της αγωνιστικής του δραστηριότητας ήταν και αναφορές, ανταποκρίσεις, καταγγελίες, πολιτικές τοποθετήσεις, ιστορικές αναμνήσεις και γενικότερα τα γραφόμενά του για τη ζωή και τους αγώνες του χωριού του στις τοπικές εφημερίδες «Ελεύθερη Λέσβος», «Προοδευτική Λέσβος», «Εμπρός», «Αντιφασίστας», τον «Αγωνιστή» του Μανταμάδου αλλά και σε Αθηναϊκό τύπο και που σκόπευε να τα εκδώσει σε βιβλίο με τίτλο «Απ’ τη σκοπιά του χωριού μας» αφού αποτελούσαν κόπο και αγώνα ζωής από το 1944, μέχρι και το 1977, αλλά έμεινε ημιτελές.
Η αγάπη του στη μόρφωση ήταν παραδειγματική και η πλούσια συλλογή του σε βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά και άλλα έντυπα, αλλά και χειρόγραφα αποτελούσαν σημείο πολύτιμης αναφοράς και μελέτης.
Ο Αποστόλης πέθανε το 1989, μετά από πολύχρονη αρρώστια, πάντοτε όμως σε πλήρη αγωνιστική και πνευματική προσφορά και αναζήτηση, πάντοτε μέλος του Κ.Κ.Ε.
Πηγές: Αναμνήσεις των Αποστόλη και Οδυσσέα Γροσομανίδη, Δημήτρη Βέη, Μιχάλη Αψώκαρδου και «Ελεύθερη Λέσβος» 23-1-1947 και 4-2-1947
Υ.Γ.Υπερευχαριστώ τον Δημήτρη Καρατζιτζή για τις γνώσεις τούτες....
Ούτε λόγια,ούτε λέξεις.
Αγαπημένη μουσική,αγαπημένη ταινία.
Χρόνια τώρα....
Καλησπέρα είπα;;
Έπεσε στα χέρια μου σήμερα ένα παλιό μαύρο,μικρό μπλοκάκι σημειώσεων.
Δεμένο με μια ροζ πένα-θυμάσαι;;
Με τη σινική μελάνη ,που μου χε κάνει τη πυτζάμα μαύρη...
Και καθώς ταξίδευα στα φύλλα του, πέτυχα αγαπημένα, γνώριμα γράμματα.
2002 Δεκέμβρης...
Κλείναμε τότε 4 χρόνια και κάτι μήνες συγκατοίκησης.
"Είχε μια γλύκα περσινός χειμώνας" έγραφες...και "Σ αγαπώ πολύ"...
Και απο κάτω με την ίδια βιαστική γραφή ¨Πόλυ"
Η χαρακτηριστική "αέρινη γραφή"
Η δική σου.
"Ανέμισες για μια στιγμή το μπολερό"
Τραγούδια βαφτισμένα δικά μας για πάντα.
Και εκεί μέσα η κάρτα μέλους του Σαλίνα...
Θυμάσαι;;
Ουόλτερ Ματάου-Τζακ Λέμον στο Παράξενο ζευγάρι...
Έφυγαν και οι δυο τα δυο τελευταία χρόνια...
Συμπτώσεις...
Λες να φταίει η σκοτεινιά της μέρας;;
Μπα...ο αγέρας θα ναι που έφερε τις λέξεις μας συντροφιά...
Και τούτο το Πρωινό Τσιγάρο...
Χωρίς εσένα....δεν θα ήμουν....
Η μικρούλα βίκυ πάντα έτρωγε φρίκη
σαν έμενε μοναχή
φοβόταν τους καθρέφτες
στα είδωλα οι ψεύτες
της στήσανε μια φυλακή
Το ντύσιμο στην τρίχα
τα λούσα και τα σπίτια
οι γόβες της μικροί Θεοί
Βαλτό μυαλό στην ψύξη
καλύτερα είναι έτσι
που να το κουβαλάς μαζί...
Θα βρω, θα βρώ, θα βρώ
εκείνο που ζητώ
Mπoρώ Μπορώ Μπορώ
Απ'την στάχτη μου να γεννηθώ
Είχε και τον δικό της
να στέκει στο πλευρό της
μα δεν του ήταν αρκετή
το έβρισκε αστείο να σκέφτεται για δύο
και να κρατάει επαφή
Οι δυο τους ενωθήκαν
και αιώνια ορκιστήκαν
πως θα κρατήσουν τον χορό
Λατρεύαν ότι αστράφτει
πηγαίνανε σε πάρτυ
μιλούσανε για τον καιρό
Θα βρω, θα βρώ, θα βρώ
την άκρη που ζητώ
Mπoρώ Μπορώ Μπορώ
Απ'την στάχτη μου να γεννηθώ
Θα βρω, θα βρώ, θα βρώ
εκείνο που ζητώ
Mπoρώ Μπορώ Μπορώ
Απ'την στάχτη μου να γεννηθώ
Ο χρόνος τους κυλούσε
η βίκυ όμώς γελούσε
όταν αυτός είχε δουλειά
Για αυτό μια μέρα του είπε
μωρό μου θα σ'αφήσω
για να βρω μια ζεστήκαρδιά
Θα βρω, θα βρώ, θα βρώ
την άκρη που ζητώ
Mπoρώ Μπορώ Μπορώ
Απ'την στάχτη μου να γεννηθώ
Η μικρούλα βίκυ πάντα έτρωγε φρίκη
σαν έμενε μοναχή
φοβόταν τους καθρέφτες
στα είδωλα οι ψεύτες της
στήσανε μια φυλακή
της στήσανε μια φυλακή
της στήσανε μια φυλακή...
(Ταμμένο από καιρό....)