Ο Μανταμαδιώτς Άη Χαρλάμς

Εδώ και μερικά χρόνια στο χωριό έχει ιδρυθεί σύλλογος αναβίωσης Πανηγυριών.

Με την πρωτοβουλία αρκετών μερακλήδων ,έχουν ξαναγεννηθεί πολλά πανηγύρια στο χωριό.

Ένα απ αυτά είναι ο Άη-Χαρλάμς.Η αλήθεια είναι πως ο Άγιος Χαράλαμπος γιορτάζει Φλεβάρη,αλλά στο χωριό τα πανηγύρια γίνονται καλοκαιράκι.Και αν δεν έχω λάθος αυτό έχει μείνει από πολύ παλιά,που αφενός οι μετακινήσεις τους χειμερινούς μήνες ήταν αδύνατες,με τα ζώα,και αφετέρου το λιομάζωμα δεν άφηνε περιθώρια για πανηγύρια τον χειμώνα.

Μέχρι πρότινος,το συγκεκριμένο πανηγύρι γιορτάζοταν την μέρα που γιόρταζε ένα διπλανό χωριό,η Αγία Παρασκευή στον Ταύρο.

Πλέον στον Μανταμάδο στην περιοχή Παλιακκλησία,ανακαινίστηκε ένα ξωκλήσι του Αγίου και πλέον γιορτάζουν χωριστά απ το όμορο χωριό

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα αρχίζει το πανηγύρι.


Κατά το βραδάκι αρχίζει η περιφορά του Ταύρου σ ολάκερο το χωριό.Συνοδεύεται από τον σύλλογο,από ορχήστρα και μπόλικο κέφι.

Σκοπός της περιφοράς εκτός απ το να σημάνει την έναρξη του πανηγυριού είναι να μαζευτούν λεφτά από τον κόσμο για τον Ταύρο που θα αγοραστεί για το πανηγύρι του επόμενου χρόνου.



Το Σάββατο απογευματάκι,πολλοί απ τους χωριανούς μας που διαθέτουν άλογο και μεράκι,θα στολίσουν το ζώο τους με περίτεχνες σέλες,γκέμια και καπίστρια,στολισμένες είτε με χάντρες είτε με κοχύλια τα περισσότερα φτιαγμένα στο χέρι,καθώς και με κεντημένα μαξιλάρια απ τα χέρια των γυναικών ή μανάδων τους,θα στολιστούν και οι ίδιοι συνήθως με σκουρόχρωμα πουκάμισα και την απαραίτητη μαντήλα στο κεφάλι,και θα αρχίσουν να μαζεύονται στο τρίγωνο του χωριού έξω απ το παλιό Γυμνάσιο.
Εκεί θα βολτάρουν τα αγέρωχα ζώα τους ,και θα περιμένουν να μαζευτεί η ομάδα που θα κινήσει για το πανηγύρι.



Η ορχήστρα θα παίζει τον πολύ διαδεδομένο στο χωριό Χορό των Αλόγων ή Μανταμαδιώτκα Κιόρογλου

Ο Ταύρος θα έχει ήδη σφαχτεί απ το απογευματάκι,με την ευλογία παπάδων και Άγιου.

Η θυσία σε πολλούς Αγιους συνοδεύει σχεδόν κάθε πανηγύρι στο νησί.Είναι η ανάμειξη της ειδωλολατρικής θυσίας και προσφοράς στους θεούς του Ολύμπου,με τις γιορτές του Χριστιανισμού.

Τα άλογα απ το χωριό θα έχουν ήδη φτάσει.Θα χουν σκορπίσει παρέες παρέες κάτω απ τα δέντρα του εξωτερικού χώρου του ξωκλησιού,θα χουν απλώσει την "καρπέτα" κάτω για να κάτσουν,και θα χουν ήδη τσουγκρίσει τα πρώτα ποτηρακια.Οι Τουρβάδες (σάκοι) θα χουν ανοίξει.

Τα ταπεράκια τους θα ναι γεμάτα με σπιτικά φαγιά,για να συνοδέψουν το ποτό τους.



Η ορχήστρα θα συνοδεύει τις παρέες,μέχρι αργά τη νύχτα ώσπου τη θέση της θα πάρουν τα φορητά σιντιπλέιερς(πλέον)!

Εντωμεταξύ θα χουν έρθει πολλοί απ το χωριό,με αυτοκίνητα για να ανάψει το γλέντι για τα καλά....




Το βουνό ολόφωτο εκείνη τη νύχτα..



Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο γεμάτο καζάνια θα βράζει το κρέας του Ταύρου ολονυκτίς.Νωρίς το πρωί θα προστεθεί σιτάρι για να γίνει το παραδοσιακό κισκέτς

Την Κυριακή γίνεται δοξολογία στον Άγιο Χαράλαμπο,προστάτη των ζώων,και κατα συνέπεια της κτηνοτροφίας.Οι χωριανοί τιμάνε πολύ τον Γέρο(Άγιος Χαρλάμς) για να τους προστατεύει τα ζωντανά..

Το γλέντι θα συνεχιστεί μέχρι να πέσει ο ήλιος.Στον χορό θα χουν μπει ήδη και τα άλογα,με τους αναβάτες συχνά να χορεύουν επιδέξια στην γυμνή τους ράχη.



Τ απογιοματάκι,οι αλογατάδες θα ξεκινήσουν να επιστρέψουν στο χωριό με απαραίτητη ενδιάμεση στάση στο Λινόχωμα,πριν το γήπεδο του Μανταμάδου.

Εκεί έχει φτιαχτεί ένας ειδικός χώρος για τις ιπποδρομίες κάθε χρόνο τέτοα μέρα(είπαμε είμαστε αλογατάδες τί να κάνουμε;)

Τα παληκάρια θα τρέξουν,για να αναδείξουν το ταχύτερο άλογο.

Στον ίδιο χώρο ο κάθε καβαλάρης θα παραλάβει την δική του βατακαριά,ένα μικρό δηλαδή μπουκέτο από λουλούδια.Παλιότερα το λουλούδι που θα χρησιμοποιούσε η κάθε κοπέλα είχε σημασία.

Το κόκκινο του έρωτα,το λευκό της εκτίμησης...Οι πιο συνηθισμένες που μπορώ να θυμηθώ είναι είτε με τη γαρδένια στη μέση είτε με το κόκκινο γαρύφαλο.Δυο τρία φυλαρράκια γυρω γύρω και οι μίσχοι τυλιγμένοι με αλουμινόχαρτο για να κρατούν την υγρασία.



Η βατακαριά στολίζει το μέτωπο του αλόγου ή το πέτο του αναβάτη στο μέρος της καρδιάς.

Ο ήλιος έχει ήδη πέσει όταν οι ιπποδρρομίες έχουν λάβει τέλος και οι αλογαδες τραβούν για τον Ταξιάρχη.Αποκαμωμένοι,απ την κούραση,το ποτό ,και τον ήλιο θα πάρουν ευλογία του παπά,και θα ανέβουν πάλι στο χωριό.



Το έθιμο λέει να περάσουν απ τα στενά του χωριού,που θα τους περιέμένουν οι γυναίκες να τους κεράσουν ακόμα ένα ποτό και γλυκά μαζί με την ευχή "και του χρόνου".

Εκείνο τ απόγευμα ακούγονται τα περισσότερα πέταλα στα πλακόστρωτα του χωριού.και τα περισσότερα μαζεμένα "Έβα"(εβίβα)

Παλιότερα που συμμετείχαμε στο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής οι πανηγυριώτες έφερναν χαλβά και παιχνίδια στα παιδιά απ τις φρίτζες (παζάρι) του πανηγυριού.Το δικό μας πανηγύρι δεν απόκτησε ακόμα μικροπωλητές.



Το πανηγύρι του Αγίου Χαρλάμ ήταν πάντα τ αγαπημένο μου πανηγύρι.

Ίσως η λατρεία στα άλογα,ίσως το οτι γιορτάζοταν μέσα στη φύση,μακρυά απ τον πολιτισμό,ίσως και η απλότητα των παιδικών χρόνων που τα κάνει όλα να φαίνονται τεράστια και μοναδικά.
Άντε και του χρόνου!